Książki ze strychu: Świat Szekspira - teatr Shakespeare’s Globe w Londynie

Shakespeare's Globe w Londynie

Jednym z pierwszych stałych teatrów założonych w Londynie (podczas równolegle działających licznych wędrownych artystów) był The Theatre zbudowany w 1576 roku. Od 1594 roku wraz z grupą o nazwie „Trupa Lorda Chamberlaina” pracował w nim przybyły z miasteczka Stratford-Upon-Avon William Szekspir. Grupa ta występowała nawet przed samą królową Elżbietą.

Komedie Szekspira wydane w 1846 roku.
Proszę zwrócić uwagę na nazwisko.
Kiedyś nazwy własne nie były odgórnie ujednolicone,
w związku z czym dotychczas spotkano się z około 100 różnymi sposobami
zapisu nazwiska wielkiego barda.

Już pod koniec XVI wieku Londyn był miastem barwnym i tętniącym życiem, którego mieszkańcy różnych sfer społecznych ochoczo reagowali na każdy rodzaj rozrywki. Jednak demoralizowanie społeczeństwa oraz powtarzające się w tamtych czasach zarazy wymusiły na władzach wydanie zakazu urządzania przedstawień w obrębie jurysdykcji miasta (City). W treści zarządzenia pojawiły się takie zarzuty jak fakt, że sztuki teatralne często poruszały „wywrotowe” tematy, a poza tym były okazjami do pijatyk, wszczynania konfliktów, oddawania moczu w nieprzeznaczonych do tego miejscach czy kuszenia służek do schodzenia na złą drogę.*

The Theatre posadowiony był na północnym, tym samym brzegu rzeki co miasto, jednak poza jego granicą. W wyniku konfliktu o własność, na koniec 1598 roku teatr ten został rozmontowany i w kolejnym roku postawiony z tych samych materiałów jako The Globe (glob, kula ziemska) już na południowym brzegu Tamizy, gdzie funkcjonowały tego typu przybytki. W tamtym czasie były tam głównie pola oraz mokradła i w żadnym razie nie była to ekskluzywna lokalizacja, bo pełna takich „atrakcji” jak szczucie niedźwiedzi, walki kogutów, zakłady hazardowe, domy publiczne, smrodliwe rzemiosła, więzienie czy zakład dla obłąkanych.

Na przedstawienia należało przeprawić się z miasta łodzią w to niezbyt bezpieczne miejsce. Chętnych jednak nie brakowało!

Teatry Londynu około 1600 roku.
Pierwsza czerwona kropka od dołu to The Globe.
Zielona linia oznacza mury City.
(żródło: www.britannica.com)

Teatr zwany 'pierwszym' The Globe, w którym Szekspir działał nie tylko jako płodny twórca oraz aktor, ale też jako współudziałowiec, spalił się w 1613 roku podczas jednego z przedstawień.

Drugi The Globe został wybudowany w miejscu poprzedniego rok później.
Po pożarze Szekspir jednak zaczął wycofywać się z pracy zawodowej i powrócił do swego rodzinnego miasta, aczkolwiek odwiedzał Londyn. Zmarł w 1616 roku w wieku 52 lat. Jego sztuki jednak żyły nadal. Teatr działał do 1642 r., kiedy to został zamknięty przez purytanów głoszących skrajną moralność, a dwa lata później zniszczony.

Obecnie miejsce drugiego The Globe.
W 1834 roku na dużej jego części powstał budynek mieszkalny.

Dopiero ponad 350 lat później, w 1996 r. powstała replika drugiego The Globe (w innej lokalizacji, aczkolwiek niedaleko pierwotnej). To właśnie obecnie istniejący Shakespeare’s Globe. Jest to rodzaj amfiteatru na planie koła z otwartym dachem, galeriami dla widzów i podwyższoną sceną.
Ciekawostką jest, że jako jedyny budynek od czasu Wielkiego Pożaru w 1666 roku otrzymał pozwolenie na dach kryty strzechą.

Shakespeare's Globe, Londyn
(zdjęcie widokówki)

Shakespeare's Globe, Londyn

Renesansowe przedstawienia teatralne można określić jako interaktywne, w których widzowie brali udział głośno komentując, chwaląc lub ganiąc aktorów i fabułę. I dziś, choć nie gwarnie, to jednak widownia reaguje emocjonalnie na występy. Przyznam, że sam teatr, jego unikalna na dzisiejsze czasy konstrukcja oraz atmosfera i poczucie pewnej relacji z aktorami, daje niesamowity odbiór. Udział w przedstawieniu w Shakespeare’s Globe jest naprawdę niezapomnianym przeżyciem.

Aktorzy występujący w "Komedii omyłek".
W teatrze elżbietańskim aktorami byli wyłącznie mężczyźni.
(autor zdjęcia: Bill Barclay)

Praktyczne informacje:

Podstawowa cena za zwiedzanie Shakespeare’s Globe z przewodnikiem kosztuje 17 funtów, a dla dzieci 10 funtów.

Bilety na przedstawienia zaczynają się od 25 funtów dla miejsc siedzących, a osiągają nawet 47 funtów w zależności od lokalizacji.

Najbardziej ekonomiczną opcją są bilety na przedstawienia nazywane przeze mnie „dla gawiedzi”, z jakiej sama skorzystałam (na lekką „Komedię omyłek”, by łatwiej zrozumieć dawny język). Są to miejsca stojące za 5 funtów. Widok sceny jest dobry nawet z tylnych miejsc. Trzeba wziąć jednak pod uwagę konieczność stania przez koło 2 godziny (w tym jest jedna przerwa).

Sprzedaż biletów na dany sezon rozpoczyna się na początku lutego i do otwarcia sezonu w rocznicę urodzin Szekspira czyli 23 kwietnia stanowcza większość zostaje wyprzedana. Zatem luty i marzec to najlepszy czas, by był zapisany w kalendarzu w celu zakupu biletów przez stronę internetową https://www.shakespearesglobe.com/visit/.

Adres: 21 New Globe Walk, London SE1 9DT